Kopalnia Soli w Wieliczce

Historia i znaczenie

Kopalnia Soli w Wieliczce to jeden z najcenniejszych zabytków Polski, który już w 1978 roku został wpisany na pierwszą Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ta unikalna podziemna trasa turystyczna pozwala zwiedzającym poznać historię górnictwa solnego w Polsce, a także podziwiać wspaniałe rzeźby solne, kaplice i podziemne jeziora.

Historia kopalni sięga średniowiecza - pierwsze wzmianki o warzelniach soli w Wieliczce pochodzą z 1136 roku. Systematyczna eksploatacja złoża rozpoczęła się za panowania księcia Bolesława Wstydliwego, który nadał przywilej lokacyjny Wieliczce w 1290 roku. Od tego czasu kopalnia nieprzerwanie funkcjonowała aż do końca XX wieku, kiedy to ze względów ekonomicznych oraz z powodu zalania znacznej części kopalni zakończono wydobycie soli kamiennej.

Podziemne cuda

Kopalnia Soli w Wieliczce to prawdziwe podziemne miasto, które rozciąga się na dziewięciu poziomach, sięgających do głębokości 327 metrów. Łączna długość wyrobisk (chodników, pochylni, komór eksploatacyjnych, szybów) wynosi około 300 km. Dla turystów dostępna jest trasa o długości około 3,5 km, przebiegająca przez trzy poziomy kopalni (od 64 do 135 metrów pod ziemią).

Najbardziej spektakularnym miejscem w kopalni jest Kaplica św. Kingi, położona na głębokości 101 metrów pod ziemią. Ta olbrzymia podziemna świątynia o wymiarach 54 × 15 × 12 metrów została w całości wykuta w solnej skale. Jej wnętrze zdobią liczne rzeźby solne, płaskorzeźby, a nawet żyrandole wykonane z kryształów solnych. Wśród najsłynniejszych dzieł sztuki znajdują się m.in. płaskorzeźby inspirowane obrazami Leonarda da Vinci ("Ostatnia Wieczerza") i Jana Matejki.

Trasy turystyczne

Obecnie w kopalni funkcjonują trzy główne trasy turystyczne:

• Trasa turystyczna - prezentuje najbardziej okazałe wyrobiska kopalni, w tym wspaniałe komory z jeziorami solnymi oraz słynną Kaplicę św. Kingi
• Trasa górnicza - bardziej wymagająca, przeznaczona dla osób szukających mocniejszych wrażeń, pozwalająca na poznanie pracy górników solnych
• Podziemna Ekspozycja Muzeum Żup Krakowskich - prezentująca dzieje wielickiej kopalni soli oraz historię techniki górniczej

Oprócz zwiedzania, w kopalni organizowane są liczne wydarzenia kulturalne, koncerty, spektakle teatralne, bankiety i bale. Na głębokości 125 metrów funkcjonuje także unikalne sanatorium leczące schorzenia górnych dróg oddechowych dzięki specyficznemu mikroklimatowi panującemu w solnych wyrobiskach.

Legendy i ciekawostki

Z Kopalnią Soli w Wieliczce wiąże się wiele legend. Najsłynniejsza z nich opowiada o księżniczce węgierskiej Kindze (późniejszej świętej), żonie księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego. Według legendy Kinga, otrzymując w posagu od ojca kopalnię soli w Marmarosz, wrzuciła do jej szybu swój zaręczynowy pierścień. Gdy przybyła do Polski, nakazała kopać szyb w Wieliczce, gdzie w pierwszej wydobytej bryle soli górnicy znaleźli jej pierścień.

Czy wiesz, że:

• Temperatura wewnątrz kopalni jest stała i wynosi około 14-16°C przez cały rok
• W komorze Warszawa (największej dostępnej dla turystów) mógłby się zmieścić Kościół Mariacki z Krakowa
• Najgłębiej położone dostępne dla zwiedzających miejsce znajduje się 135 metrów pod ziemią
• W kopalni działa podziemna poczta, z której można wysłać pocztówkę ze specjalnym stemplem
• Rocznie kopalnię odwiedza ponad 1,7 miliona turystów z całego świata

Kopalnia Soli w Wieliczce jest unikatowym przykładem przemysłowego dziedzictwa, które przekształciło się w obiekt kultury i sztuki światowej klasy. Jako miejsce, w którym perfekcyjnie łączą się cechy przyrodnicze, historyczne i artystyczne, stanowi jeden z najważniejszych zabytków Polski, który koniecznie trzeba zobaczyć na własne oczy.