Trzeci największy zamek w Polsce, perła Dolnego Śląska o fascynującej historii i tajemniczych podziemiach
Zamek Książ, położony na skalistym cyplu w malowniczym Wałbrzychu, to jeden z najwspanialszych zabytków architektury obronno-rezydencjonalnej w Polsce. Jest to trzeci co do wielkości zamek w Polsce (po Malborku i Wawelu), a jego burzliwa historia, spektakularna architektura oraz otaczające go legendy sprawiają, że jest to miejsce wyjątkowe na mapie polskich zabytków.
Historia zamku sięga XIII wieku, kiedy to książę świdnicko-jaworski Bolko I Surowy wzniósł warowny gród, mający chronić granice jego księstwa. Przez wieki zamek przechodził z rąk do rąk, a każdy z kolejnych właścicieli pozostawiał ślad swojej obecności, rozbudowując i modyfikując jego architekturę.
Najważniejszy okres w historii zamku rozpoczął się w 1509 roku, gdy zamek został przejęty przez ród Hochbergów. Ta wpływowa śląska rodzina władała zamkiem przez ponad 400 lat, przekształcając go z warowni obronnej w okazałą rezydencję magnacką. Szczególnie istotny był okres XIX i początku XX wieku, kiedy to zamek przybrał swoją obecną formę - wspaniałego neobarokowego pałacu z elementami neogotyckimi i renesansowymi.
Jan Henryk XV von Hochberg, który zarządzał dobrami rodu na przełomie XIX i XX wieku, wraz z małżonką księżną Daisy von Pless (z domu Mary Theresa Olivia Cornwallis-West), uczynili z Książa jedno z głównych centrów życia towarzyskiego i politycznego ówczesnej Europy. Zamek gościł koronowane głowy, arystokratów i artystów z całego kontynentu.
Niezwykle interesujący, choć mroczny rozdział w historii zamku rozpoczął się w czasie II wojny światowej. W 1941 roku zamek został skonfiskowany przez władze nazistowskie, a ród Hochbergów wygnany. Niemcy rozpoczęli w nim i pod nim intensywne prace budowlane w ramach tajemniczego projektu "Riese" (Olbrzym). Pod zamkiem wykuto sieć tuneli i komór, których przeznaczenie do dziś nie jest jednoznacznie wyjaśnione.
Jedna z teorii mówi, że miała tam powstać kwatera Hitlera, inna - że planowano stworzyć tam tajne laboratorium lub fabrykę broni. Niektórzy badacze uważają, że podziemia miały służyć do ukrycia zrabowanych dzieł sztuki lub nazistowskich skarbów. Mimo upływu lat, wiele aspektów projektu "Riese" pozostaje niewyjaśnionych, a podziemia Książa wciąż skrywają swoje tajemnice.
Zamek Książ zachwyca swoją monumentalną bryłą, malowniczo położoną na wysokim skalnym wzgórzu, opadającym stromymi zboczami ku dolinie rzeki Pełcznicy. Kompleks składa się z kilku części pochodzących z różnych epok, począwszy od średniowiecznych murów obronnych, przez renesansowe i barokowe skrzydła, aż po XIX-wieczne dobudówki.
Wewnątrz zamku zwiedzający mogą podziwiać zachowane wnętrza reprezentacyjne, takie jak:
Zamek Książ otoczony jest wspaniałymi terenami parkowymi i ogrodami. Tarasowe ogrody zamkowe, założone w XVIII wieku i zrekonstruowane w ostatnich latach, oferują malownicze widoki na okolicę. Szczególnie warto zwrócić uwagę na:
Zamek położony jest na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego, który zachwyca swoim naturalnym pięknem. Liczne ścieżki spacerowe i szlaki turystyczne pozwalają na poznanie malowniczej okolicy pełnej urwisk, wąwozów i leśnych ostępów.
Współcześnie Zamek Książ to jedno z najchętniej odwiedzanych miejsc na Dolnym Śląsku. Oprócz tradycyjnego zwiedzania komnat i ogrodów, zamek oferuje szereg atrakcji:
Zamek Książ pozostaje jednym z najwspanialszych przykładów architektury rezydencjonalnej w Polsce, łącząc w sobie walory historyczne, architektoniczne i przyrodnicze. Dzięki swojej burzliwej historii, malowniczemu położeniu i aurze tajemniczości przyciąga co roku setki tysięcy zwiedzających z kraju i zagranicy.