Symbol polskiej państwowości i kultury, miejsce koronacji królów Polski
Wzgórze Wawelskie z Zamkiem Królewskim to jedno z najważniejszych miejsc w historii Polski. Przez wieki był to ośrodek władzy państwowej i kościelnej. Zamek Królewski na Wawelu był oficjalną rezydencją i miejscem koronacji królów Polski, a także centrum polityczno-kulturalnym kraju.
Pierwsze budowle na Wzgórzu Wawelskim powstały już w XI wieku. W XIV wieku za panowania Kazimierza Wielkiego wzniesiono gotycki zamek, który był później rozbudowywany przez kolejnych władców. Największą przebudowę zamek przeszedł w XVI wieku za panowania Zygmunta I Starego oraz jego syna Zygmunta Augusta, kiedy to nadano mu renesansowy charakter. Wówczas powstał monumentalny dziedziniec arkadowy, zaprojektowany przez włoskich architektów, który do dziś pozostaje jednym z najwspanialszych przykładów architektury renesansowej w Europie Środkowej.
Zamek był świadkiem wielu kluczowych wydarzeń w historii Polski. To tutaj miały miejsce uroczystości koronacyjne, przyjmowano zagranicznych posłów, odbywały się posiedzenia sejmów i podejmowano decyzje o znaczeniu państwowym. W komnatach wawelskich mieszkali i rządzili polscy władcy od Władysława Łokietka do Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Po utracie niepodległości przez Polskę w wyniku rozbiorów, zamek znalazł się pod panowaniem austriackim i został zamieniony w koszary. Dopiero po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku przystąpiono do gruntownej renowacji, przywracając mu dawną świetność. Dziś Zamek Królewski na Wawelu funkcjonuje jako muzeum i jest jednym z najchętniej odwiedzanych zabytków w Polsce.
Integralną częścią kompleksu wawelskiego jest Katedra św. Stanisława i św. Wacława, gdzie koronowano i chowano polskich monarchów. W jej podziemiach znajdują się krypty królewskie, w których spoczywają szczątki wielu polskich władców, między innymi Władysława Jagiełły, Kazimierza Jagiellończyka, Stefana Batorego, Zygmunta III Wazy. W katedrze znajdują się również krypty, w których pochowano wybitnych Polaków, w tym Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Tadeusza Kościuszkę i Józefa Piłsudskiego.
Dzisiejsze muzeum na Wawelu posiada imponujące kolekcje, wśród których szczególne miejsce zajmują:
Wawel to nie tylko zabytek, ale również symbol polskiej tożsamości narodowej, miejsce, w którym historia Polski jest żywa i namacalna. Każdego roku miliony turystów z kraju i zagranicy odwiedzają Wzgórze Wawelskie, by poczuć atmosferę tego wyjątkowego miejsca i poznać bogatą historię Polski.